آشنایی با جشن جهانی نوروز

روز جهانی نوروز - جشن جهانی نوروز

مجمع عمومی سازمان ملل در سال 2010 با تصویب قطعنامه‌ای، اول فروردین برابر با 21 مارس را به عنوان روز جهانی نوروز به ثبت رساند. قطعنامه نوروز به ابتکار نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد و با همکاری جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان آماده و به مجمع عمومی سازمان ملل ارایه شده بود.

پس از چند سال تلاش پیگیر ایرانیان و ایرانی‌تباران در سراسر جهان سرانجام جشن بزرگ نوروز همزمان با یکم فروردین ماه برابر با ۲۱ مارس به عنوان «روز جهانی نوروز» در مجمع عمومی سازمان ملل به رسمیت شناخته شد. مجمع عمومی سازمان ملل سرانجام در روز 4 اسفند 1388 قطعنامه «روز جهانی نوروز» را در چارچوب ماده ۴۹ دستور کار خود و تحت عنوان فرهنگ صلح به تصویب رساند و برای نخستین‌بار در تاریخ این سازمان، نوروز ایرانی را به ‌عنوان یک مناسبت بین‌المللی به رسمیت شناخت.

مجمع عمومی سازمان ملل در 4 اسفند 1388 نوروز را به ‌عنوان یک مناسبت بین‌المللی به رسمیت شناخت

این قطعنامه که با همکاری مشترک کشورهای ایران، آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان آماده شده بود، مورد حمایت عمومی کشورهای عضو سازمان قرار گرفت و به اتفاق آراء به تصویب رسید. سه کشور هند، آلبانی و مقدونیه نیز در روز رای گیری به کشورهای تهیه کننده قطعنامه روز جهانی نوروز پیوستند.

در این نشستِ مجمع عمومی سازمان ملل تاکید شد:
نوروز همچون زبان مشترک میلیون‌ها انسان در آسیا، شبه قاره هند، آسیای مرکزی، خاورمیانه، قفقاز، بالکان، حوزه دریای سیاه و بسیاری از نقاط دیگر جهان درآمده است. امروز بیش از ۳۰۰ میلیون نفر نوروز را در سراسر جهان گرامی می‌دارند. بزرگداشت نوروز بزرگداشت ریشه‌ها، تاریخ و ارزش‌های تمدن‌های درخشان بشری است که در طول قرن‌ها ارزش‌های انسانی را منتقل ساخته اند. ترویج و پیشبرد فرهنگ زندگی سازگار با طبیعت یکی دیگر از جنبه های نوروز است که همسو با بسیاری از اهداف سازمان ملل است. قطعنامه روز جهانی نوروز در ۱۷ بند مقدماتی و ۵ بند اجرایی تنظیم شد.

بندهای اجرایی قطعنامه «روز جهانی نوروز»:
√ شناسایی اول فروردین ماه (۲۱ مارس) به عنوان روز بین المللی نوروز (روز جهانی نوروز)
√ استقبال از تلاش‌های کشورهایی که نوروز را گرامی می‌دارند در جهت حفظ و توسعه فرهنگ و سنت‌های نوروزی
√ تشویق سایر کشورها به آگاه سازی در مورد نوروز و سازماندهی مراسمی در بزرگداشت نوروز به طریق مقتضی

√ درخواست از کشورهایی که نوروز را گرامی می‌دارند برای پژوهش پیرامون تاریخ و سنت‌های نوروزی با هدف انتشار آگاهی در مورد میراث نوروز در میان جامعه بین‌المللی
√ دعوت از کشورهای علاقمند، نظام ملل متحد، کارگزاری‌های تخصصی ملل متحد بویژه یونسکو، صندوق‌ها و برنامه‌های ملل متحد، سازمانهای بین المللی و منطقه‌ای و سازمان‌های غیر دولتی برای شرکت در مراسم نوروزی.

جشن نوروز امروزه یکی از جشن‌های بنیادین آسیا شناخته می‌شود

 نخستین دوره جشن جهانی نوروز

نخستین دوره «جشن جهانی نوروز» در روز ۷ فروردین ۱۳۸۹ در تهران برگزار شد. در این جشن، رئیس جمهور های ایران، افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان و عراق؛ وزیر امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان و معاون نخست‌وزیر ترکیه حضور داشتند. علاوه بر این سفیران کشورهای صاحب نوروز نیز در این همایش شرکت کردند.

جغرافیای جشن جهانی نوروز

نوروز از دیرباز در جغرافیای ایران زمین به عنوان جشن رسمی برگزار می‌شده است. امروزه نوروز را در بیشتر کشورهای خاورمیانه، آسیای میانه، قفقاز، شبه قاره هند و بالکان جشن می‌گیرند و به تدریج دامنه جغرافیایی حوزه نوروز بیشتر می شود. جغرافیای پهناور نوروز و همزمانی آن با بهار طبیعت در نیمکرهٔ شمالی و پیشینهٔ باستانی آن و تأکید جشن نوروز بر نوع‌دوستی و مهرورزی در میان جهانیان، باعث توجه سازمان ملل متحد و دیگر کشورها به نوروز شد.

در برخی مناطق نیز با وجود رسمی نبودن نوروز هر ساله شمار زیادی از مردم آئین های نوروز را برگزار می‌کنند. همانند سوریه که جشن نوروز نزد کردهای ساکن سوریه از اعتبار و احترام ویژه‌ای برخوردار است. جشن نوروز امروزه یکی از جشن‌های بنیادین آسیا شناخته می‌شود.

نوروز در ۹ کشور ایران، افغانستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قزقیزستان، و آلبانی با همین نام تعطیل رسمی است.